تفاوت ظروف چینی و سرامیک

هنگام خرید ظروف سرو و پذیرایی یکی از چالش برانگیزترین مسائل برای خریداران در مورد تفاوت ظروف سرامیکی و چینی است. این واقعا یک موضوع اساسی و مهم است. چراکه این ظروف جز وسایلی هستند که ما به صورت روزانه با آنها سر و کار داریم. به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم که در این مطلب به طور دقیق به این موضوع بپردازیم.

مطمئنا بین ظروف سرامیکی و ظروف چینی تفاوت وجود دارد. این تفاوت اغلب به عنوان تفاوت در «کیفیت» شناخته می‌شود. اما بهتر است به آن تفاوت در «شایستگی» بگوییم. شایستگی هر یک از این ظروف تا حد زیادی به نوع استفاده از آنها بستگی دارد.
سرامیک چیست؟

سرامیک محصول خاک رس و سخت کردن این ماده به وسیله حرارت دادن آن است. سرامیک شکننده اما در عین حال بسیار سخت و محکم است. این محصول می‌تواند کاربردهای زیادی داشته باشد. سه نوع سرامیک مرسوم وجود دارد: سفالی، سنگینه و چینی. بنابراین این سه، نوعی سرامیک محسوب می‌شوند. اما وقتی مردم می‌گویند «ظرف سرامیکی» در واقع به نوع سفالی اشاره دارند. سنگینه نیز معمولا به اسم «چینی سنگی» شناخته می‌شود. جالب‌تر اینکه بیشتر مردم چینی را کاملا از سرامیک متمایز می‌کنند. به هر حال، تفاوت بین انواع مختلف ظروف سرامیکی به خاک رسی که از آن ساخته می‌شوند و دمایی که در آن حرارت می‌بینند بستگی دارد.

سرامیک یک کلمه یونانی به معنای سفالگری است. می‌توان گفت که سرامیک یکی از قدیمی‌ترین تکنولوژی‌های بشر است. این روزها شکل‌های دیگری از سرامیک مانند بیوسرامیک وجود دارند. اما ما در این مطلب از مجله مدرنینو به صورت اصولی به این بحث می‌پردازیم.
چینی چیست؟

همانطور که گفته شد، از نظر فنی، چینی نوعی سرامیک است. چینی همان شکل اولیه سرامیک را در بر می‌گیرد، با این تفاوت که از مواد بهتر و حرارت بیشتری برای تولید آن استفاده می‌شود.
تفاوت چینی و پرسلان چیست؟

به ظروفی که ما در ایران «چینی» می‌گوییم، در بیشتر کشورها «پرسلان» گفته می‌شود. البته هنوز هم در برخی کشورها این ظروف را چینی می‌نامند. پیشنیه این نام‌گذاری دقیقا به کشور چین ربط پیدا می‌کند. چراکه چینی‌ها مبتکر این ظروف هستند و این روش تولید در کشور چین توسعه یافته بود. اروپایی‌ها بیش از 200 سال تلاش کردند تا به روش تولید این نوع سرامیک دست پیدا کنند. زیرا ظروف چینی در اروپا بسیار کمیاب و البته دوست‌داشتنی و پرطرفدار بودند و در آن زمان ظروفی ارزشمند به شمار می‌رفتند. آنها تا آن زمان به این ظروف چینی می‌گفتند. اما پس از دست‌یابی به روش ساخت آن، اصطلاح پرسلان را به جای چینی به کار بردند. بنابراین اصطلاح چینی و پرسلان هر دو دقیقا به یک نوع ظرف سرامیکی کیفیت بالا اشاره دارند.
روش ساخت ظروف چینی و سرامیکی

ابتدا بهتر است بدانید که هر یک از این ظروف چگونه ساخته می‌شوند. دانستن این موضوع، به درک بیشتر تفاوت‌ها کمک بسیاری خواهد کرد.
ظروف سفالی

برای تولید ظروف سفالی، خاک رس در دمای کمتر از 2100 درجه فارنهایت حرارت می‌بیند. این ظروف پس از حرارت دیدن همچنان پرمنفذ هستند. بنابراین باید به آنها لعاب بزنند تا بتوان از آنها به عنوان ظروف سرامیکی استفاده کرد. پس نوع لعاب کیفیت این نوع ظروف را مشخص می‌کند. به خاطر داشته باشید که بعضی لعاب‌ها باید تنها برای ظروف تزئینی استفاده شوند. چراکه در صورت استفاده جهت ظروف سرو غذا و نوشیدنی می‌توانند سمی و خطرناک باشند. موضوعی که متاسفانه در بسیاری از محصولات سرامیکی داخلی (ساخت ایران) رعایت نمی‌شود.
ظروف سنگینه

نام تجاری این ظروف «چینی سنگی» است. برای تولید این ظروف، خاک رس در دمایی بین 2100 تا 2300 درجه فارنهایت حرارت می‌بیند. این ظروف پس از حرارت دیدن پرمنفذ نیستند، اما اغلب برای جلوه بهتر به آنها رنگ و لعاب می‌زنند.
ظروف چینی (پرسلان)

برای تولید ظروف چینی از خاک رس، کائولین، شیشه، گرانیت و فلدسپات استفاده می‌کنند و آنها را در دمای حداکثر 2600 درجه فارنهایت حرارت می‌دهند. این روش باعث می‌شود که ظرف، منفذی نداشته باشد، ظاهری شفاف داشته باشد و سخت‌تر شود. این پروسه ساخت، باعث ایجاد یک سرامیک استثنائی سفید می‌شود که می‌تواند بسیار نازک هم باشد. ظروف چینی را نیز می‌توان به سه دسته اصلی تقسیم کرد: چینی ملات سخت، چینی ملات نرم و بن چاینا (چینی استخوانی). هر یک از اینها ویژگی‌های خاص خود را دارند.
تفاوت‌های ظروف سرامیکی و چینی

به دلیل تنوع و گوناگونی در نوع هر یک از این دو و نحوه تولیدشان، واقعا نمی‌توان این ظروف را به طور دقیق با یکدیگر مقایسه کرد. ما در ادامه این مطلب از مجله مدرنینو، سعی کرده‌ایم که به طور کلی به برخی تفاوت‌های مهم میان ظروف چینی و دیگر ظروف سرامیکی اشاره‌ای داشته باشیم.
وزن

به طور کلی ظروف چینی نسبت به دیگر ظروف سرامیکی سبک‌ترند. چراکه بیشتر مواد مورد استفاده در پروسه تولید آن سبک‌تر هستند.
ضخامت

یکی از تفاوت‌های ظروف چینی در مقایسه با انواع دیگر ظروف سرامیکی به میزان ضخامت آنها برمیگردد. یک ظرف چینی می‌تواند به قدری نازک باشد که موقع قرار گرفتن در مقابل یک منبع تابش، نور از آن عبور کند. اما سایر ظروف سرامیکی ضخیم‌تر هستند (گرچه درجه ضخامت‌شان متفاوت است).
لب پریدگی

ظروف چینی معمولا نازک‌تر هستند اما لبه‌های مقاوم‌تر و باکیفیت‌تری دارند. در حالی که ظروف سرامیکی بیشتر تمایل به لب‌پریدگی دارند که دلیلش به ضخامت حاصل از فرآیند تولید نسبتا ناخالصش بر می‌گردد.
زیبایی و جذابیت

به طور کلی ظروف سرامیکی (سفالی و سنگی) ظاهری ما و ساده‌تر دارند و سیگنال لوکس بودن را منتقل نمی‌کنند. در حالی که ظروف چینی از بافتی کاملا صاف، شفاف و درخشنده برخوردارند. شفافیت ظروف چینی باعث می‌شود زیبایی و جذابیت بیشتری برای یک میز رسمی غذا داشته باشند.
مقاومت طولانی‌مدت در برابر آب

یک ظرف چینی به دلیل خالص بودنش، احتمال کمتری وجود دارد که در طولانی‌مدت در اثر تماس با آب آسیب ببیند. بنابراین با خیال راحت‌تر می‌توانید از آن استفاده کنید.
مقاومت در برابر لکه

ظروف چینی به دلیل ماهیت بدون منفذشان، احتمال لک شدنشان حتی در صورت استفاده مکرر بسیار کم است.
نگهداری

نحوه نگهداری ظروف سرامیکی (سفالی و سنگی) بسیار راحت است. بیشتر این ظروف قابل استفاده در مایکروفر و ماشین‌ظرفشویی هستند. هرچند بیشتر ظروف چینی نیز این قابلیت‌ها را دارند، اما یک ظرف چینی طلاکوب شده و یا دارای فلز زینتی این قابلیت‌ها را ندارد.
قیمت

با توجه به مواردی که در این مطلب گفته شد، واضح است که ظروف چینی قیمت بیشتری نسبت به دیگر ظروف سرامیکی دارند.
ظروف چینی بهتر است یا سرامیکی؟

با توجه به مطالبی که گفته شد، احتمالا اکنون فکر می‌کنید که چینی بهتر از دیگر انواع سرامیک است. اما لزوما اینطور نیست. ما در ابتدای این مطلب از مجله مدرنینو از واژه شایستگی به جای کیفیت نام بردیم. بهترین راه برای اینکه بگوییم کدام یک را انتخاب کنید کاملا به این بستگی دارد که می‌خواهید از ظرف خود به چه منظور استفاده کنید و با توجه به بودجه خود به دنبال چه نوعی از سرامیک یا چینی هستید.

به طور مثال، در مقایسه دو ماگ چینی و سرامیکی، یک ماگ سرامیکی استاندارد می‌تواند قهوه را برای مدت زمات بیشتری گرم نگه دارد. چراکه منافذ سرامیک باعث نگه داشتن گرما به مدت طولانی‌تر می‌شوند. در عوض ماگ چینی به دلیل خالص بودنش، هرگز طعم قهوه و چای را تغییر نمی‌دهد.

تفاوت دیگر ظروف سرامیکی و چینی می‌تواند بر اساس سبک و سلیقه شما باشد. اگر شما ترجیح می‌دهید که ظروف‌تان صاف، یکدست و درخشان باشند، کمی بیشتر هزینه می‌کنید اما ظروفی زیبا و دوست‌داشتنی خواهید داشت. هرچند همانطور که گفته شد نوع لعاب سرامیک‌ها می‌تواند متفاوت باشد.

تفاوت‌های واقعی هنگامی نمایان می‌شود که شما کاربردها و استفاده‌های دیگری را در نظر می‌گیرید. برای مثال یک ظرف چینی به دلیل خالص بودنش، احتمال کمتری وجود دارد که در طی طولانی‌مدت در اثر تماس با آب آسیب ببیند. بنابراین با خیال راحت‌تر می‌توانید از آن استفاده کنید و مطمئن می‌شوید که در طولانی مدت آسیب نمیبیند.

برگرفته از مجله مدرنینو